Een nieuwe inwoner van één van onze dorpen woonde voor hij hier kwam dertig jaar in Duitsland. Eén van de dingen waar hij raar tegenaan keek toen hij hier twee jaar geleden kwam, was het zogenaamde “gedoogbeleid” van de nederlandse regering. Zoiets was hij in Duitsland nog nooit tegengekomen zei hij. Hij kende dat woord dan ook niet eens. Hij vond het maar raar.
Wetten zij er toch voor om gehoorzaamd te worden? Dat is toch normaal? Maar wanneer de regering gaat zeggen dat je bepaalde wetten rustig kunt ontduiken omdat het overtreden ervan wordt gedoogd, dan gooien ze toch hun eigen glazen in?! Die wetten zijn toch niet voor niets gemaakt en aangenomen? Als ze niet echt nageleefd hoeven te worden, nou, dan kun je die wetten maar beter schrappen! Want zo weet toch niemand meer precies waar je je nu wel en waar je je niet aan hoeft te houden!
Volgens hem was het alleen maar een groot gebrek aan durf en radicaliteit van de overheid om een goed beleid te voeren. Het gevolg is dat de politie machteloos staat, want die weet ook niet meer wat er van ze wordt verwacht. Op deze manier kan ze niet meer krachtig optreden. Nee, volgens onze nieuwe plaatsgenoot loopt het met het gedoogbeleid van de overheid behoorlijk uit de hand in Nederland.
Nu is een gedoogbeleid niet iets van de laatste jaren hoor. Eigenaren van landgoederen en bossen passen al heel lang een soort van gedoogbeleid toe. Dat doen ze door het ophangen van die blauwe bordjes met “Verboden toegang, artikel zoveel van het wetboek van strafrecht”. Je kent ze wel. Maar dat doen ze dan niet om natuurliefhebbers of wandelaars buiten hun bos te houden. Als je in zo’n bos een boswachter tegenkomt, dan zal die je waarschijnlijk heel vriendelijk groeten en een praatje met je maken. Je wordt namelijk gedoogd in dat bos.
Maar waarom hangen ze dan van die blauwe bordjes op? Nou, dat doen ze om stropers en dat soort lieden te kunnen aanpakken. Het is namelijk erg moeilijk om stropers en andere dieven die in het bos lopen te struinen, op heterdaad te betrappen. Maar door die bordjes hoeft dat ook niet. Want daardoor kunnen de boswachters iedereen aanhouden die ze verdacht vinden. Dus gewoon op grond van het overtreden van artikel zoveel van het wetboek van strafrecht. Toch wel handig bekeken! Op die manier kunnen ze optreden tegen alle lieden die ze ongewenst vinden in het bos. Dus een gedoogbeleid hoeft niet altijd een teken van zwakte te zijn of wetteloosheid in de hand te werken.
Nu we het toch hebben over de voor- en nadelen van een gedoogbeleid, wat moeten we denken van het gedoogbeleid van God? Want zo kun je het toch wel stellen, dat God ook een gedoogbeleid voert met de wereld. Wat zit daar achter? Op het eerste gezicht zou je zeggen dat het gedoogbeleid van onze overheid nog maar kinderspel is vergeleken bij het gedoogbeleid dat God er op nahoudt!
Iedereen heeft wel eens van de tien geboden gehoord. Hoewel, dat is tegenwoordig ook niet zo vanzelfsprekend meer. Voor alle zekerheid zal ik je ze even noemen. Volgens de joods-christelijke traditie zijn er dus tien geboden van God die we allemaal zouden moeten gehoorzamen: 1. Geen andere goden er op na houden. 2. Geen beelden, dieren of andere zaken vereren of aanbidden. 3. Geen misbruik maken van Gods Naam. 4. De rustdag in ere houden. 5. Respect hebben voor je ouders. 6. Niet doden. 7. Geen echtbreuk plegen. 8. Niet stelen. 9. Niet liegen. 10. Niets begeren wat van een ander is.
Nou, over elk van die geboden valt natuurlijk wel wat te zeggen. Maar daar gaat het vanmorgen niet over. We hebben het over het goddelijke gedoogbeleid waarbij het gedoogbeleid van onze overheid nog heel gunstig lijkt af te steken. Want iedereen kan wat God betreft maar doen en laten wat-ie wil! Elk gebod kun je straffeloos overtreden. God grijpt toch niet in. Hoe zit dat?
Kijk, het gedoogbeleid van God heeft een heel andere oorzaak dan het gedoogbeleid van onze regering of van de boseigenaren. Weet je, het gedoogbeleid van God heeft alles te maken met het feit dat de straf op alle overtredingen van Gods wetten in principe al is voltrokken. Daar hebben we het al eens eerder over gehad. Toen Jezus Christus zich liet kruisigen onderging Hij de straf die wij mensen als overtreders van Gods geboden hadden verdiend: de totale God-verlatenheid. Wat die God-verlatenheid inhoudt, dat kunnen we ons nauwelijks voorstellen. Je hebt er geen idee van wat er zou gebeuren wanneer er een eind zou komen aan Gods zorg voor alles om ons heen. Dat zou het einde betekenen van alles wat goed is. Maar dank zij zijn gedoogbeleid genieten we nog steeds van Gods bemoeienis met de wereld, ook al zijn we hard op weg om er een hel van te maken.
“Hij laat zijn zon opgaan over verkeerfden en goeden en laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen”, zei Jezus eens in een toespraak die Hij hield over dat onderwerp. “Let op de lelies op het veld, hoe zij groeien. En kijk naar de vogels in de lucht hoe ze allemaal door God worden onderhouden.” Ja, we kunnen nog steeds genieten van alles wat groeit en bloeit. Dat gaat allemaal door tot op de dag van vandaag, dank zij Gods zorg voor de wereld.
Maar waarom gedoogt Hij het wetteloze gedrag van de mensen dan nog die alles zo grondig aan het verzieken zijn? Wat wil God daar nou mee bereiken? Nou, Hij wil dat ze gaan zien dat ze zich kunnen bekeren. Hij wil dat iedereen zicht krijgt op het offer dat Jezus bracht om ons te verlossen van de straf voor alles wat we hebben verziekt en verknoeid. Hij wil dat we dat heel persoonlijk zullen aanvaarden en dat we een nieuwe start zullen maken. Maar dan wel met een open hart naar God toe. En met een verlangen om naar zijn geboden te leven.
Hoe lang zal dat gedoogbeleid van God nog duren? Jezus heeft daar het één en ander van gezegd. Hij vergeleek dat een keer met het binnenhalen van de oogst. Die moet alle tijd hebben om te rijpen. In de dagen van Jezus moest eerst het onkruid dat tussen het koren groeide worden verzameld. Pas daarna kon het koren worden binnengehaald. Daarom moest het verschil tussen onkruid en tarwe optimaal zijn zodat er bij het binnenhalen van de tarwe geen enkele vergissing meer mogelijk zou zijn.
Dat is met het eindoordeel over de wereld ook zo zei Jezus. Het verschil tussen kwaad en goed moet overduidelijk zijn. Nu kan het nog gebeuren dat iemand die zich nooit wat aantrok van God of gebod toch nog op andere gedachten komt en gebruik gaat maken van de mogelijkheid om met een schone lei te beginnen. Wie weet wel door dit programma! Nou, zolang als zulke dingen nog gebeuren, is de tijd nog niet rijp en vindt God het nog de moeite waard om alle ellende te gedogen.
In een brief van één van de eerste christenen staat het zo: De Here treuzelt niet met de belofte (om in te grijpen), al zijn er, die aan treuzelen denken, maar Hij is geduldig jegens u, daar Hij niet wil, dat sommigen verloren gaan, doch dat allen tot bekering komen.
Ja, dat is dus de basis van het gedoogbeleid van God. Dat we alle kansen zouden hebben om nog van koers te veranderen en het offer van Jezus Christus alsnog te aanvaarden. Het is dus niet een gevolg van zwakte zoals bij onze regering. En ook niet een handig middeltje om bepaalde overtreders in de kraag te kunnen vatten zoals bij de boseigenaren. Nee, het is om iedereen de kans te geven om het aanbod van vergeving aan te pakken en een nieuwe start te maken. Maar het is wel een kwestie van kiezen. Je kunt er ook voor kiezen om zelf de verantwoording te blijven dragen voor je doen en laten. Er word je wat God betreft niets opgedrongen…